آثار بنای خلق بر دوش خطاست
درخاک افغانستان هنرمندان زیادی در رشته های مختلف هنرموجودبودند به دوران کوشانی ها، یفتلی ها ، غزنویان و تیموریان به صورت قلیل از نامهای موسیقی نوازان ذکر رفته است." قوال لام" به دوره غزنویان هنر مند بزرگی در موسیقی بوده که بعد هابه نامش سبک قوالی در هندوستان مروج گردید . عکسهای ازتاثیر رامشگران بامیان و لشکر گاه و موسیقی نوازان و موسیقی دانان دوره تیموریان افغانستان چه در هرات و چه در کابل گواه خوبی میباشند در روشن ساختن تاریخ موسیقی در افغانستان . در عصر حاضرنیز هنرمندان بزرگی چون استادقاسم افغان و استاد سر اهنگ بروز کرده اند که بحث امروزی ما در باره استاد بزرگ موسیقی افغانستان استاد سرآهنگ است .
روزششم جون بیست و هشتمین سالروز وفات سر تاج موسیقی شرق استاد سر آهنگ است . استاد سرآهنگ یکی از شخصیتهای کم نظیر در فن موسیقی و از برازنده هنر مندانی بود که نام گرامی اش در تاریخ افغانستان عزیز به خط زرین نوشته شده است .
استاد محمد حسین سراهنگ در سال ١٢٩٨هجری شمسی مطابق ١٩١٩ میلادی درکوچهُ خواجه خوردک واقع محله خرابات کابل چشم بدنیا گشود. موسیقی را نزد پدر نامدارش اموخت سپس سه سال را در مکتب امانی درس خواند و بعد پدرش استاد غلام حسین اورادر نزد استاد عاشق علی خان بنیانگزار مکتب " پتیاله" منحیث شاگرد گذاشت . استاد سرآهنگ شانزده سال را به غرض فراگیری علم موسیقی نزد استادش سپری نمود وهمزمان با استادان دیگر موسیقی در هند اشنا و با تعداد زیادی محشور گشت. در ختم تحصیلات هنریش استاد در " ال اندیا رادیو" بخش افغانستان خدمت نمود.استاد محمد حسین سراهنگ در میان اهل مطبوعات و قاطبهُ هنردوستان و هنر شناسان جایگاه بلندی را بدست آورد ، بنآ حکومت آن زمان لقبی را برایش بنام " سرآهنگ" داد از ان سبب استاد محمد حسین به نام سرآهنگ شهرت یاقت که تا ایندم به این لقب گرامی یاد میکنند . .
همچنان لقب استادی را برایش تفویض نمودکه ترکیبی از ان بنام استادسرآهنگ بدست آمد . القاب دیگری استاد سراهنگ کوه بلند موسیقی ، داکتری ، ماستری وپروفیسوری ، سر تاج موسیقی ، بابای موسیقی و شیر موسیقی است که آنهم از دستگاه های صاحب صلاحیت بدست آورده است . گمان نمی کنم که زیاده ازین گفتاراستاد سر اهنگ به تو صیف ضرورت داشته باشد و همه القاب اوگواه بر مقام منیع استادی اوست. استاد بیش از ٢٠بار جوایز و مدال های برونز، نقره و طلا بدست آورده است .استاد سرآهنگ در قسمت موسیقی کلاسیک استاد بزرگی بود و بعد از استاد قاسم از بزرگترین شخصیتهای موسیقی محسوب میگردد. در فن موسیقی حاکیمیت و صاحب صلاحیت عالی بود تاریخ موسیقی شرقی را با همه کوایف آن می دانست و از آن است که به امیر خسرو بلخی ثم دهلوی ارادت خاص داشت و او صاحب ( ۴ )کتاب در علم و فن موسیقی میباشدو امیر خسرو موسیقی را علم می دانست . .
استاد سرآهنگ خواندن راگها را به زوره ای کمال رسانید ه بود و از انرو آن همه افتخاراتکه نصیب او شد همه القاب به اساس فیصله های اهل مسلک صادر شده بود من نگارنده شبی را در مجلس راگ خوانی استاد سحر کردم و آن شب از عالی ترین خاطراتم در زندگی میباشد .
استاد سرآهنگ از طریق استاد محمد عبدالحمید اسیر مشهور به "قندی آغا" بیشتر معرفی شد. قندی آغا که بیدل شناس و عارف وارسته بود استاد سراهنگ را با آغوش گرم و احسا سات پاک پذیرفت و استاد را به طرف بیدل دوستی و بیدل شناسی متوجه ساخت و بسیاری ازاشعارانتخابی استاد سرآهنگ علاوه از حضرت بیدل شعرای دیگری چون واقف لاهوری محصول همکاری های بی دریغ مرحوم قندی اغا میباشد. استاد سرآهنگ کتاب " قانون طرب" را به اثر تشویق مرحوم قندی آغا تا ُلیف کرد که دبیری آنرا عارف وارسته محمد عبدالعزیز مهجور فرزند گرامی قندی اغا بدست داشت.خدا را این نگارنده شکر مینماید که کتاب "قانون طرب" استاد سرآهنگ را تعلیق و تحشیه بسته و به چاپ رسانیده است.
استاد سرآهنگ طوریکه گفتم استاد بزرگ موسیقی بود او اشعار انتخابی خاص را میخواند و روش او مربوط خود اوست ،جناب داکتر عبدالقیوم "بلال" معلومات زیاد در باره استاد بزرگوار استاد غلام حسین جمع نموده است که از جمله صدای خواندن "ملا محمد جان" را با حنجره ُ استاد غلام حسین فعلآ بدست دارد آقای داکتر بلال فرمود که تقریبآ بیش از ٨٠سال پیش استاد غلام حسین آن خواندن را کمپوز و به سمع مردم رسانیده بود ودر حقیقت بار اول آن خواندن مشهور از زبان او بوده است .همچنان با گفته شود که بهترین سر آهنگ شناس در افغانستان استاد سخی احمد " خاتم" صافی میباشد او به تنها شاگرد مخلص استاد است، بلکه تمام جنبه های هنری ، علمی ،اجتمعی و شخصی وی را بخوبی میداند.
ازاشعارانتخابی استاد سرآهنگ علاوه از حضرت بیدل و شعرای دیگری چون واقف لاهوری محصول همکاری های بی دریغ مرحوم قندی اغا میباشد. استاد سرآهنگ کتاب " قانون طرب" را به اثر تشویق مرحوم قندی آغا تا ُلیف کرد که دبیری آنرا عارف وارسته محمد عبدالعزیز مهجور فرزند گرامی قندی اغا بدست داشت.خدا را این نگارنده شکر مینماید که کتاب "قانون طرب" استاد سرآهنگ را تعلیق و تحشیه بسته و به چاپ رسانیده است.
استاد سرآهنگ طوریکه گفتم استاد بزرگ موسیقی بود او اشعار انتخابی خاص را میخواند و روش او مربوط به خود اوست ،جناب داکتر عبدالقیوم "بلال" معلومات زیاد در باره استاد بزرگوار استاد غلام حسین جمع نموده است که از جمله صدای خواندن "ملا محمد جان" را با حنجره ُ استاد غلام حسین فعلآ بدست دارد آقای داکتر بلال فرمود که تقریبآ بیش از ٨٠ سال پیش استاد غلام حسین آن خواندن را کمپوز و به سمع مردم رسانیده بود ودر حقیقت بار اول آن خواندن مشهور از زبان او بوده است .همچنان باید گفته شود که بهترین سر آهنگ شناس در افغانستان استاد سخی احمد " خاتم" صافی میباشد او نه تنها شاگرد و مخلص استاد است، بلکه تمام جنبه های هنری ، علمی ،اجتماعی و شخصی وی را بخوبی میداند.
استاد سراهنگ در زمان بقدرت رسیدن خلقی های در کنسرت بزرگی که در گویته انستیتیوت کابل بر گزار گردیده بود این بیت حضرت ابوالمعانی بیدل را خواند : . .
آثار بنای خلق بردوش خطاست اینجا به غیر کجی نمی آید راست
استاد سرآهنگ بزرگ و بینظیر با نام ونشان افغانستان که فخر بزرگ ملت افغان بود بروز یکشنبه ١٦ جوزا سال ١٣٦١ وفات وبه قرار گفته اش در راه خرابات خاکم کنید در شهدای صالحین در جوار زیارت تمیم انصار در قبرستان تورک ها دفن گردید .
به تابوتی از چوب تاکم کنید
به راه خرابات خاکم کنید
به آب خرابات غسلم دهید
بعد از آن گا ه به دوش مستم نهید
مریزید به گور من جز شراب
میارید در ماتمم جز رباب
خداوند جای استاد سرآهنگ را خلد برین بسازد ، در خاتمه به سلامتی و موفقیتهای مزید شاعر ذواللسانین جناب محترم اسحاق " ثنا"و هنر شناس و موسیقی شناس وطن محترم مجید ”قیام“ و تمام اعضای خانهُ فرهنگی "مولانا".
پروفیسور عنایت الله "شهرانی "
امریکا جون ٢٠١٠